GIỚI THIỆU RUỒI LÍNH ĐEN
Ruồi
Lính Đen có tên khoa học là
“Hermetia illucens”, tên tiếng Anh là “Black Soldier fly”, thuộc lớp côn trùng Hexapoda, có sẵn
trong môi trường tự nhiên ở Việt Nam, và thường xuất hiện ở khu vực có vật chất
hữu cơ đang phân hủy. Vòng đời của Ruồi Lính Đen trải qua bốn giai đoạn: trứng,
ấu trùng, nhộng, và ruồi trưởng thành. Ấu trùng của Ruồi Lính Đen có khả năng
tiêu hóa thành phần hữu cơ trong chất thải sinh hoạt (Bùi Ngọc Cẩn, 2011),
phân gia súc, gia cầm, phế phẩm trong chế biến thủy sản và nông sản... tạo ra
chất mùn (G. L. Newton và cộng sự, 2005;
Paul Olivier và cộng sự, 2011). Ngoài ra, ấu trùng ruồi sống có hàm lượng protein và chất béo thô lần lượt là
15% và 5,8%, đủ chất dinh dưỡng làm thức ăn nuôi trực tiếp cho lợn, gà, vịt, cá
(Triệu Minh Đức, 2013; Nguyễn Phú Hòa và
Nguyễn Văn Dũng, 2016). Ruồi Lính Đen sống trong tự nhiên và không gây ảnh
hưởng đến sinh hoạt của con người. Với những đặc điểm trên, hiện nay, việc ứng
dụng Ruồi Lính Đen trong nông nghiệp và xử lý chất thải sinh hoạt ngày càng
được quan tâm trên thế giới và ở Việt Nam. Tuy nhiên, những nghiên cứu về môi
trường nhân nuôi và khả năng ứng dụng Ruồi Lính Đen ở Việt Nam chưa nhiều,
trong thực tế, đã có một số cơ sở
tiến hành nhân nuôi và sử dụng loài ruồi này, chủ yếu tập trung ở một số tỉnh
và thành phố phía Nam.
VÒNG ĐỜI CỦA RUỒI LÍNH ĐEN
Giai đoạn trứng: Trứng Ruồi Lính Đen rất nhỏ, khi được đẻ ra trứng ấp 4 ngày nở thành ấu trùng.
Giai đoạn ấu trùng: Giai
đoạn này ấu trùng có màu trắng đục (hoặc hơi vàng đục) phát triển trong 14
ngày, sau đó chúng lớn thành sâu canxi và có thể làm thức ăn cho gà, cho chim,
cho cá,…
Giai đoạn phát triển thành nhộng đen: Nuôi tiếp ấu trùng ruồi lính đen (tên gọi giai
đoạn này là: sâu canxi) trong vòng khoảng 14 ngày, nó sẽ từ màu trắng đục
chuyển thành màu đen (nhộng đen).
Giai đoạn phát triển thành kén: Nhộng đen kích bằng cát khoảng 7 ngày sẽ phát triển
thành Kén, lúc này nhộng đen không còn hoạt động nữa mà sẽ nằm im.
Giai đoạn Ruồi Lính Đen sinh sản: Kén đưa vào chuồng đẻ, 5 ngày sau sẽ phát triển
thành Ruồi Lính Đen và lúc này ruồi sẽ được đưa vào buồng lưới chuyên cho sinh
sản. Và Ruồi Lính Đen đực và cái giao phối với nhau để sinh ra trứng. Vòng đời
của Ruồi Lính Đen kết thúc.
GIÁ TRỊ CỐT LÕI CỦA RUỒI LÍNH ĐEN
- Tận dụng phế phẩm nông nghiệp làm thức ăn
- Là nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng cho gia súc, gia cầm, thủy sản
- Phân ấu trùng là nguồn phân hữu cơ giúp cải tạo đất
MÔ HÌNH NUÔI RUỒI LÍNH ĐEN TỐI ƯU THEO NGHIÊN CỨU
Mô hình nhân nuôi Ruồi Lính Đen có thể áp dụng thành công tại khu vực miền Bắc Việt Nam. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng cần lưu ý trong quá trình nhân nuôi là nhiệt độ. Ruồi Lính Đen sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện nhiệt độ môi trường từ 25 ÷ 30oC, với vòng đời kéo dài trong khoảng từ 20 đến 30 ngày. Vào mùa hè, nhiệt độ trung bình của khí quyển tương đối cao và thích hợp cho sự phát triển của ấu trùng Ruồi Lính Đen. Vào mùa đông, nhiệt độ trung bình của môi trường xung quanh thấp, khi tiến hành nhân nuôi ấu trùng Ruồi Lính Đen, cần đảm bảo cung cấp đầy đủ nhiệt độ cho sự phát triển của ấu trùng diễn ra nhanh hơn và cho hiệu quả cao hơn.
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU RUỒI LÍNH ĐEN
Kết quả nghiên cứu cho thấy, ấu trùng Ruồi Lính Đen đặc
biệt phát triển nhanh trên hai loại chất nền là bã đậu và chất nền là hỗn hợp
của phân gà và bã đậu. Khi duy trì điều kiện môi trường của hai loại chất nền
trên ở độ ẩm từ 80 – 85% và hiếu khí, việc nhân nuôi đạt hiệu quả cao
về mặt số lượng và khối lượng ấu trùng Ruồi Lính Đen. Giai đoạn thu hoạch ấu
trùng Ruồi Lính Đen là giai đoạn thân ấu trùng vẫn còn màu trắng và bắt đầu
chuyển dần sang màu đen.
Việc nhân nuôi ấu trùng Ruồi Lính Đen ở quy mô hộ gia đình có thể tiến hành với những thùng xốp đơn giản được đục lỗ thông thoáng bên dưới đáy và xung quanh thành nhằm tạo môi trường hiếu khí, thức ăn với độ ẩm từ 80 ÷ 85% được cung cấp thường xuyên, liên tục tùy thuộc kích thước, số lượng và giai đoạn phát triển của ấu trùng.
KẾT LUẬN
Kết quả nghiên cứu nhân nuôi ấu trùng Ruồi Lính Đen trên
các chất nền khác nhau cho thấy, ấu trùng ruồi sinh sinh trưởng và thích nghi tốt
trong môi trường chất nền là bã đậu, cụ thể, tỉ lệ trứng nở thành ấu trùng cao,
kích thước của ấu trùng lớn, thời gian sinh trưởng và pháp triển tương đối
nhanh. Kết quả nhân nuôi ấu trùng Ruồi Lính Đen trên chất nền là hỗn hợp của bã
đậu và phân gà cũng cho kết quả tương đối cao, ấu trùng với kích thước lớn có
số lượng nhiều hơn lượng ấu trùng nuôi trong chất nền là phân gà, nhưng vẫn ít
hơn so với chất nền chỉ có mình bã đậu. Đối với các mẫu chất nền không có sẵn
trứng Ruồi Lính Đen, kết quả theo dõi sau một tháng không cho thấy có sự xuất
hiện của Ruồi Lính Đen, nguyên nhân có thể do thời gian nghiên cứu chưa đủ dài
hoặc tại khu vực nghiên cứu, Ruồi Lính Đen chưa có mặt hoặc với số lượng nhỏ.
Với những lợi ích đã được chứng minh, việc tuyên truyền về lợi ích mà Ruồi Lính
Đen đem lại trong việc xử lý chất thải rắn sinh hoạt đến người dân địa phương
là cần thiết và có ý nghĩa.
Tổng hợp: Trần Hồ Quyết Tiến - Kỹ sư môi trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM 0985436180
Nguồn tham
khảo:
Nhân nuôi ruồi lính đen trên các hệ chất nền khác nhau để xử lý chất thải rắn sinh hoạt hữu cơ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét